Over het project Noi Rădăcini – Nieuwe Wortels
Na vele jaren in het Koninkrijk der Nederlanden, beginnen we het idee van een Roemeense gemeenschap te waarderen, we beginnen te begrijpen dat het goed is om meer over elkaar te weten te komen, wie we zijn, waarom we hier zijn en waarom we ons in dit land goed voelen. In het kader van dit project hebben Claudia en Alexandru elkaar voor de eerste keer ontmoet tijdens een sociaal evenement van Roemenen in Nederland, dat georganiseerd werd door de Stichting Roemenen voor Roemenen bij de Roemeense ambassade in Den Haag. We hebben toen gesproken over hoe we een aantal interviews konden afnemen met mensen uit de gemeenschap, waaruit zou blijken hoe divers de mensen zijn en ook hoe divers het onderwerp succes en welzijn is. We hadden geen vastomlijnde ideeën. We wisten geen details, die konden we ons zelfs nog niet indenken. Als je van start gaat met een vrijwilligersproject dat helemaal vanaf nul begint en zal uitmonden in 300.000 woorden, zonder ideeën wat betreft financiering, is het niet mogelijk om goed na te denken over de concrete problemen. Maar je kunt denken aan het allerbelangrijkste: dat je een goed en nuttig project wilt opzetten waar de hele gemeenschap blij mee is. Zo is ons onafhankelijke project Noi Rădăcini ontstaan. In de loop van de tijd hebben we het verder uitgewerkt naar een manier waarop we onszelf als Roemenen in Nederland kunnen begrijpen, zowel individueel als op gemeenschapsniveau.
Wat is Nieuwe Wortels?
Kort gezegd is Noi Rădăcini een verzameling van 52 interviews met Roemenen die zich goed voelen in Nederland. De interviews hebben dezelfde structuur en zijn gedurende een jaar wekelijks gepubliceerd op een website en daarnaast in een boek.
Waarom Nieuwe Wortels?
In de eerste plaats om aan te geven dat Roemenen zich goed voelen in Nederland. We kunnen kennis maken met hun verhalen, waarvan sommige vooruitstrevend zijn gezien de cultuur waaruit ze afkomstig zijn en wij kunnen daarvan leren. Wij Roemenen willen meer te weten komen over andere Roemenen om te begrijpen hoe de verschillende aspecten van het leven en het succes in Nederland eruitzien.
In de tweede plaats wil Noi Rădăcini door de positieve verhalen die ze presenteert ook laten zien dat er niet altijd zo positief naar Roemenen in Nederland wordt gekeken als ze verdienen en dat er veel ongefundeerde bezwaren bestaan tegen de aanwezigheid van Roemenen in Nederland, zoals onder aanhangers van xenofobe partijen. Noi Rădăcini wil een betrouwbare informatiebron zijn voor Nederlanders, die hen vertelt over de goede dingen die Roemenen doen in Nederland, van de grijpbare en makkelijk herkenbare dingen tot aan de minder grijpbare dingen maar die de maatschappij wel helpen functioneren.
Er is nog een derde reden voor het bestaan van Noi Rădăcini, wat wellicht een motief van de auteur is: we zijn en blijven nieuwsgierig om meer te begrijpen en te weten te komen over Roemenen in Nederland. Wie zijn die mooie en moedige mensen?
Hoe bereikt Noi Rădăcini haar doel?
Noi Rădăcini was vanaf het begin opgezet om verhalen van Roemenen in Nederland bij elkaar te brengen met behulp van journalistieke en etnografische methodes en met de expliciete toestemming van de geïnterviewden. Het voornaamste instrument is het persoonlijke interview, waardoor we begrijpen hoe Roemenen in Nederland reflecteren op hun eigen avonturen en op hun huidige leven, op hun prestaties en op hun integratieproblemen in Nederland, op hun succes en op de wijze waarop hun succesbegrip is gewijzigd sinds ze in Nederland gekomen zijn. De interviews bestaan over het algemeen uit 30 minuten bruikbaar materiaal, een wat langer gesprek. Na de opname, is het materiaal getranscribeerd, vertaald in het Nederlands en Engels, bewerkt en online gepubliceerd samen met enkele foto’s uit de persoonlijke archieven van de geïnterviewden en een korte geluidsopname. Waarom ook geluid? Omdat de auteurs denken dat je iemand beter kunt begrijpen als je hem hoort.
Voor wie is het project Nieuwe Wortels, in de vorm van de website en het boek?
Voor de gasten van Roemenen in Nederland. Als een visitekaartje. Voor Roemenen die naar Nederland willen emigreren. Als een kleine gids met positieve modellen. En in het algemeen voor Roemenen in het buitenland. Als een gesprek tussen Roemeense gemeenschappen in diverse landen. Voor hen die hun mening over Roemenen zouden kunnen bijstellen. En zelfs voor iedereen die is geïnteresseerd in dappere mensen die emigreren en zich goed gaan voelen op de plek waar ze opnieuw zijn geworteld.
Wanneer is Nieuwe Wortels begonnen en wat zijn de ijkpunten?
Het project op zich is begonnen op 10 juni 2016, de datum van het eerste gesprek op de Roemeense Ambassade. Op 11 juni hadden we al een interviewstructuur. Er volgden veel gesprekken en ideeën, soms onderbroken door het gewone leven, zodat we pas in de week van 14-20 november 2016 de uitnodigingen voor de eerste interviews hebben opgesteld en Claudia en Alexandru pas op 23 januari 2017 samen het eerste interview hebben afgenomen, met Ioana Biris. In april 2017 stelden we de eerste presentatie voor het project op, met als titel ‘De weg naar succes’; de naam werd na meerdere ideeënrondes pas op 6 augustus Noi Rădăcini en op 29 september zetten we het woord ‘succes’ aan de kant, wat in de Nederlandse cultuur veel negatieve connotaties heeft. Op 8 december 2017 lanceerden we de website, waarbij we het eerste interview bewerkt online zetten, met Liana Serbescu. We raakten in ons ritme en publiceerden iedere week, met alle problemen die verbonden zijn aan een lange termijn vrijwilligersproject. Dankzij een buitengewoon team van vrijwilligers verliep alles goed. We begonnen ook met nieuwe sub-projecten: op 25 juni 2018 begonnen we met behulp van Jan Willem Bos met het boek; op 12 juli 2018 boodt Gio Coste aan om ons te helpen de website verder op te bouwen en in augustus-september 2018 begonnen we met het proces van financiering en crowdfunding (met opnieuw Ioana Biris).
Wat gebeurt er na deze 52 weken, dus vanaf 8 december 2018?
De verhalen zijn verzameld in een boek, voor hen die zich met het online medium minder vertrouwd voelen. Het boek zal tegelijkertijd met het laatste interview van het eerste jaar worden gepresenteerd.
Aan de andere kant zou ons project uitgebreid kunnen worden in andere Roemeense gemeenschappen ter wereld zoals bijvoorbeeld in Canada, Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Groot-Brittannië, Spanje en de VS. We voeren hier al gesprekken over met mensen en we proberen dit idee op de kaart te zetten.
Over het boek Nieuwe Wortels
Nieuwe Wortels is een verzameling van gelijk-gestructureerde interviews, een uitgave in het Roemeens en in het Nederlands, waar ons team van vrijwilligers meer dan twee jaar aan heeft gewerkt. Het boek zal op 8 december 2018 worden gepresenteerd in de grote ruimte van de bibliotheek van Deventer (lees hier over de presentatie en over hoe het boek besteld kan worden).
Enkele belangrijke cijfers:
- 52 interviews
- 2100 opgenomen minuten
- 000 woorden, meer dan een lange moderne novelle
- 4735 afgelegde kilometers van en naar de geïnterviewden
- 500 pagina’s in het Roemeens en Nederlands
- 2 jaar werk
- 1 boek!
Over de auteurs
Claudia Marcu is mede-initiatiefnemer van het project en coauteur van het boek Noi Rădăcini – Nieuwe Wortels. Claudia heeft meer dan 28 jaar ervaring in de radiojournalistiek. Ze was ruim tien jaar lang correspondente voor Radio Roemenië in Nederland. Momenteel werkt ze samen met Radio România Cultural (Radio Roemenië Cultureel) en ontwikkelt haar eigen culturele programma’s en programma’s met betrekking tot toerisme.
Alexandru Iosup is mede-initiatiefnemer van het project en coauteur van het boek Noi Rădăcini- Nieuwe Wortels. Alexandru is universitair hoofddocent aan de VU Amsterdam en docent aan de TU Delft. Hij is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen – De Jonge Akademie en heeft de onderscheiding gekregen voor Nederlands Docent van het Jaar en ICT-Onderzoeker van het Jaar in Nederland.
Jan Willem Bos is coauteur van het boek Noi Rădăcini – Nieuwe Wortels. Hij is tolk en vertaler. Hij heeft bijna 30 boeken vertaald uit de Roemeense literatuur en heeft boeken geschreven met Roemeense onderwerpen, waaronder ook woordenboeken. Voor Jan Willem is ‘Roemenië een dagelijkse bezigheid’.
Over het team
Mihaela Niță heeft de interviews in het Roemeens gereviseerd en heeft het grootste deel van de vertalingen in het Engels uitgevoerd. Mihaela is vertaalster, redacteur en onderzoekster.
Alina Mărginean heeft meegewerkt aan de vertaling in het Engels van de eerste gepubliceerde interviews en heeft veel goede ideeën meegegeven over de naam en de visuele kant van het project.
De vertalingen in het Nederlands zijn uitgevoerd door Jan Willem Bos en Daniël Schenkeveld. Daniël is een geboren Nederlander maar zijn hart klopt ook voor Roemenië. Hij houdt van vreemde talen, nieuwe culturen en van reizen en is altijd op zoek naar een nieuw avontuur, waardoor het voor ons allesbehalve moeilijk was hem te overtuigen om ons te helpen met Nieuwe Wortels.
De foto’s uit de digitale archieven van de geïnterviewden zijn bewerkt door Alexandru Matei, liefhebber van fotografie maar afgestudeerd in stedenbouw.
Cristian Călin heeft de portretfoto’s van de geïnterviewden gemaakt, heeft bijgedragen aan het boek Noi Rădăcini – Nieuwe Wortels en heeft in het algemeen bijgedragen aan de verbetering van het imago van project als geheel. Zijn afzonderlijke pagina geeft zijn buitengewone bijdrage weer.
Ștefan Postol heeft het logo van Noi Rădăcini ontworpen. Stefan is muurkunstenaar. Hij werkt hard en heeft vaak tentoonstellingen in Amsterdam en ook in andere steden in Nederland. Zijn lievelingsproject is het atelier voor beeldende kunst voor kinderen, dat voornamelijk is geopend voor kinderen met Roemeense wortels.
Het team Restart Network (RN) heeft de eerste website van het project Noi Rădăcini – Nieuwe Wortels opgezet. RN is een non-profit organisatie die de inclusiviteit en diversiteit van de technologische industrie wil bevorderen. De cursisten op de scholen van Restart Network zijn vluchtelingen, minderheden en andere ondervertegenwoordigde groepen in de technologische industrie.
Ghio Coste heeft de nieuwe website van Noi Rădăcini – Nieuwe Wortels opgezet. Met zijn bedrijf biedt Ghio diensten aan op het gebied van websites en design. In zijn vrije tijd redt hij levens met de reddingsbrigade en is hij fitnessinstructeur.
Het project is door meerdere organisaties gesteund:
RomPro – De Stichting Roemenen voor Roemenen heeft ons aangemoedigd, begeleid en aanbevolen; de Roemeense ambassade in het Koninkrijk der Nederlanden heeft ons onvoorwaardelijk gesteund via de twee ambassadeurs die gedurende het project aanwezig waren – Ireni Comaroschi en Brândușa Predescu – en via Isabela Dragnea; Roemenië Maar Dan Anders heeft ons geholpen met praktische tips voor het proces van financiering en crowdfunding; RoemWijn heeft ons geholpen met de organisatie van het eerste evenement, toen het nog niet bekend of gewaardeerd was; Radio Roemenië Regionaal heeft het idee van het project verspreid. Via deze weg willen we hen bedanken.
Aan het project hebben nog meer buitengewone mensen bijgedragen:
Corina Bordeianu, sociale media strateeg, die ons enorm heeft geholpen bij de eerste poging om het project te financieren; Bogdan Bordeianu, fotograaf; Kim Doeleman, fotografe; Ciprian Ionuț Oprescu, fotograaf; Viorica Cernica, fotografe; Dana Rozmarin, fotografe; Rupert Parker Brady, journalist; Luc Hardus, Romtour; Jolanda van der Heijde; en anderen.
