Hoe ben je naar Nederland gekomen?
In 2010, kort na het afronden van mijn theateropleiding, ben ik naar Nederland gekomen. Ik had mijn man Jeroen al in 2007 ontmoet en na een relatie op afstand van 2,5 jaar besloten we om een poging te wagen en samen te gaan leven in Nederland. Ik heb daar achteraf geen spijt van.
Hoe heb je je beginjaren ervaren?
Mijn eerste jaar was lastig: ik dacht best negatief over het leven in een ander land en ik ik twijfelde over mijn beslissing om naar Nederland te komen. Sinds mijn 12de jaar ben ik in een – durf ik te zeggen – best bijzondere omgeving gegroeid. Het was een bestaan tussen bohemiens, en daar heb ik van geleerd dat passie leidend in je leven moet zijn.
Meester Mihai Malaimare, mijn mentor bij wie ik in Boekarest stage liep, adviseerde mij om niet alles achter me te laten voor een man. Waarom zou je je carrière opgeven? Maar dat deed ik niet voor ‘een man’, ik deed het voor de liefde. Ik had mijn zielsverwant gevonden, en ik was blij om die stap destijds te maken. Het was niet makkelijk. Ik heb moeten vechten tegen mensen die in mijn optiek niet zo open waren. Het klinkt best als een cliché als je op de vraag ‘Waarom ben je naar Nederland gekomen?’ moet antwoorden met ‘voor liefde’. Ik kreeg destijds zelfs de woorden ‘internet-bruid’ te horen. Het was geen wonder dat ik op een gegeven moment een gevecht met mezelf aan moest gaan. Wat moest ik bewijzen? Aan wie en waarom moest ik dat doen? Nu, na zeven jaar, besef ik dat we allemaal vooroordelen hebben.
Hoe heb je deze moeilijke start overwonnen?
Ik moest opnieuw beginnen. Jeroen was een enorme steun. Hij heeft me gestimuleerd om nog meer met mijn passie voor kunst bezig te zijn, ook toen ik alleen maar obstakels zag. Ik zei al dat ik mensen met vooroordelen ben tegengekomen, maar ik heb ook prachtige mensen ontmoet. Ik heb aan prachtige projecten deelgenomen die mijn leven hebben verrijkt. Hierdoor begon ik mij meer geworteld te voelen in dit land. Ik heb geleerd dat je als acteur niet noodzakelijk woorden nodig hebt om te kunnen communiceren – voor mij was de beheersing van het Nederlands in eerste instantie een groot handicap. Ik heb geleerd dat kunst je in staat stelt jezelf te kunnen uiten, ongeacht je achtergrond, ik heb geleerd dat iedere persoon een verhaal met zich meedraagt. Als je even stopt om dat verhaal aan te horen, kan jij ook je eigen verhaal vertellen. Langzaam ben ik hier gaan groeien. Ik heb vrienden gemaakt, en nu kan ik zegen dat ik me hier thuis voel. Natuurlijk hoort een deel van mij nog in Roemenië; mijn ouders, zus en neefjes wonen er. Maar ik heb ook geleerd dat de afstanden relatief zijn!
Heb jij een lievelingsproject?
Ik kan niet kiezen! Toen ik net naar Nederland kwam, maakte ik bijvoorbeeld deel uit van een improvisatie-theatergroep. Daar heb ik ontdekt dat je acteur kan zijn zonder te hoeven praten. Gedurende drie maanden was mijn personage een ware uitdaging. Ik dacht dat het onmogelijke van mij werd gevraagd. De regisseur zei dat ik moest ‘voelen’. Terwijl mijn collega’s in het Nederlands aan het praten waren, moest ik reageren.
Ik heb in 2017 echt een geweldige prestatie neergezet. Na zeven jaar in Nederland heb ik besloten dat ik echt deel van deze samenleving wil zijn. Ik heb een cursus ‘beroepskunstenaar in de klas’ gevolgd. Kunstenaars overal in de wereld klagen soms dat het publiek hen niet begrijpt. Met dit aspect in gedachten heb ik besloten dat ik als kunstenaar ook een verantwoordelijkheid heb. Waar kun je je toekomstige publiek de liefde en het begrip voor kunst doorgeven? Op scholen natuurlijk.
De cursus die ik volgde was vooral een herontdekking van mijzelf: wat kan ik als kunstenaar voor de kinderen betekenen en aanbieden? Het was dus tegelijkertijd een herontdekking, maar ook een integratie in de Nederlandse samenleving. Een fascinerend proces. Als kunstenaar-docent op scholen nodig ik kinderen uit om de wereld door mijn ogen te zien, om naar kunst anders te kijken en zelfs om kunst te creëren. Een van de projecten die ik met kinderen tussen 6 en 9 jaar oud heb gedaan heet ‘Het album van emoties’. De aanleiding was voor mij een dierbaar thema: integratie. Ik was benieuwd naar de reactie van de kinderen. We leven in een maatschappij waarin we moeten begrijpen waarom sommige mensen anders zijn, waarin we elkaar moeten leren kennen en waarin we zelf open moeten proberen te zijn. Ik heb aan de kinderen gevraagd om zich voor te stellen hoe het zou zijn om in een ander land te wonen, zonder vrienden, en in een omgeving waar je niets van snapt. Als experiment ben ik 20 minuten alleen in het Roemeens gaan praten. Niemand snapte iets van wat ik had gezegd. De reacties waren fantastisch. In het begin moesten ze een beetje lachen. Daarna probeerden de kinderen om te luisteren en mijn gebaren en aanwijzingen te volgen. Er begon een bijna filosofische discussie. De conclusie was dat emoties universeel zijn.
Hoe voel je je nu in de maatschappij waarin je leeft?
Ik denk dat ik mijn plek heb gevonden. Ik heb nu de juiste manier gevonden om mezelf te uiten en verstaanbaar te maken. Ik zei dat ik mensen met vooroordelen in het begin tegen ben gekomen; nu kan ik wel zeggen dat ik de mensen juist heel open vind. Ik realiseer me nu dat de maatschappij hier open is. Misschien lag het in het begin ook aan mij, ik had toen ook mijn eigen vooroordelen.
Ik vind de Nederlandse maatschappij heel goed georganiseerd en mensgericht. Ik waardeer het zeer, ook omdat ik zelf een beetje chaotisch ben. En de natuur hier is geweldig; ik mis de Roemeense Karpaten maar Nederlanders zorgen erg goed voor de natuur die ze hier hebben.
Wat betekent succes voor jou?
Het betekent voor mij de kans dat ik kan doen wat ik leuk vind: als acteur kan ik op het podium staan, als kunstenaar kan ik tentoonstellen. Sinds ik naar Nederland ben gekomen heb ik geleerd dat ik moet genieten van elke kans die ik krijg. Het maakt niet uit of je in een gerenommeerde galerij exposeert, of bij mensen thuis je kunst kan laten zien: je moet vooral genieten van ieder moment.
Wat is je relatie met de Roemeense gemeenschap in Nederland?
Als ik tijd heb, doe ik graag mee aan sommige georganiseerde activiteiten zoals de dag van de ‘IA’ in juni 2017. Ik ervaar de Roemeense gemeenschap in Nederland als een actieve groep; ik ben er blij mee. Het is belangrijk om onze ‘roots’ niet te vergeten. Bovendien hebben we mooie verhalen om te vertellen. Ik ben erg trots dat ik een Roemeense ben.
Welk advies heb je voor degenen die nu naar Nederland willen komen?
Wees geduldig. Geef jezelf wat tijd om te wennen aan het leven in Nederland.
Interview door Claudia Marcu
vertaling door Rupert Parker Brady
Portret foto: Cristian Călin – www.cristiancalin.video
