Hoe ben je in Nederland terechtgekomen?
Ik ben in naar 2002 naar Nederland gekomen. Ik kreeg de kans geboden om aan een internationaal project te werken, een kans die ik meteen heb aangegrepen. Ik was ingenomen met de gedachte naar Nederland te komen, een land waar ik al heel lang een positief beeld van had. Toen al kwam het op me over als een heel relaxed land, dat openstaat voor nieuwe dingen. Dus ben ik op het voorstel ingegaan en ben ik begonnen met het werk aan dit internationale project. In het eerste jaar heb ik heen en weer gereisd tussen Boekarest en Amsterdam, daarna ben ik naar Amsterdam verhuisd. Het was om beroepsmatige redenen.
Hoe was het begin?
Fascinerend! Het was als een ansichtkaart vol met interessante dingen die ik iedere dag ontdekte. Bijna iedere avond trok ik mijn sportschoenen aan en kwam ik uit in een andere straat of in een onbekend stukje Amsterdam. Bovendien vond ik het heel fijn om te werken met mijn collega’s hier, het was heel interessant om hun manier van werken en samenwerken te zien, de manier waarop ze openstonden voor andere culturen. Er viel veel te leren, in een cultuur die organisatorisch gezien heel anders in elkaar zit dat die van thuis. Ik kan zeggen dat het begin is meegevallen!
Waren er helemaal geen moeilijkere momenten?
Een dergelijk moment kwam wel iets later. Ik heb de nodige problemen gehad met mijn werkvergunning, er waren ook situaties waarin de frustraties en de irritaties maximale hoogten bereikten, de uitwisseling van arbeidskrachten tussen Roemenië en Nederland liep niet bepaald soepel. In die tijd hadden Roemenen nog een werkvergunning nodig en daar was best moeilijk aan te komen. Ik heb dus ook moeilijke periodes meegemaakt.
Je had het over de cultuurverschillen op het organisatorische vlak. Kun je wat voorbeelden geven?
Wat me van begin af aan opviel, is dat Nederlanders heel erg in teamverband werken. Ieder team hield voortdurend bijeenkomsten, naar ieder lid ervan werd geluisterd en iedereen werd aangemoedigd om zijn mening te geven, er werd heel veel gesproken over de toekomst. Dat aspect van “waar willen we naartoe” was heel belangrijk en alles was gebaseerd op een plan waar het hele team achterstond. Alle werkzaamheden verliepen heel soepel wanneer er bepaalde regels in acht werden genomen, zoals discipline en correctheid.
Hoe voel je je in de Nederlandse samenleving?
Ik heb het heel erg naar mijn zin. Nu heb ik nog meer contact met verschillende segmenten van de maatschappij, wat ik heel erg leuk vind. Dit contact verbreedt je kennishorizon en helpt je de dingen vanuit verschillende gezichtspunten te beschouwen. Iedere sector heeft zijn eigen invalshoek, wat bijvoorbeeld ook gold voor de financiële sector waarin ik heb gewerkt. Ik kan zeggen dat het me heel gemakkelijk is gevallen en dat ik er veel genoegen in schep de talloze aspecten van de Nederlandse maatschappij te ontdekken, die iedere dag fascinerend en verrassend zijn.
Momenteel concentreer ik me bijvoorbeeld op de non-profit sector, die van de liefdadigheidsinstellingen en sociale hulpverlening. Het is een zeer ontwikkelde sector. De mensen zijn erg betrokken, de mate van samenwerking is erg hoog, de samenleving luistert heel veel naar de stem van deze organisaties, terwijl de gemeenten en het openbaar bestuur in het algemeen consequent samenwerken met dergelijke organisaties. Ik houd erg van dit model, waarbij iedereen betrokken raakt. Niemand werkt in zijn eentje, maar binnen een systeem waarin elk zijn rol heeft, en bij het opstellen van toekomstplannen worden alle onderdelen van een systeem in aanmerking genomen.
Niemand moet denken dat het een volmaakte samenleving is, er zijn ook hier veel dingen die beter moeten. Er bestaat bijvoorbeeld veel vooringenomenheid. De mensen kunnen vast en zeker aardiger tegenover elkaar zijn dan ze nu zijn, maar we zijn op de goede weg.
Wat zie je als je grootste prestatie sinds je hier in Nederland bent?
O, moeilijke vraag! Er zijn veel dingen op het persoonlijke vlak die goed hebben uitgepakt, maar het project dat me het meest aan het hart gaat is dat ik erin ben geslaagd hier thuis te zijn en evenveel te houden van Roemenië als van Nederland. Het is zoals wanneer je evenveel van allebei je ouders houdt. Ik vind het heel belangrijk dat je je bedenkt dat je leeft, groei en behoort op een bepaalde plek. Ik denk dat dit mijn grootste succes is, dat ik erin slaag de twee culturen, de Roemeense en de Nederlandse, met elkaar te verbinden.
Ik verwachtte dat je zou zeggen dat de Stichting Români Pentru Români Olanda [Roemenen voor Roemenen in Nederland] je grootste prestatie is.
Ik denk dat deze stichting is voortgekomen uit het succes waar ik zojuist over had. Op het moment dat ik het naar mijn zin begon te krijgen, toen ik het gevoel had dat ik beide culturen had omvat, was de vanzelfsprekende volgende stap voor mij om me te omringen met mensen die net zo zijn als ik.
En toch, heb je helemaal geen cultuurschok gehad?
Ik weet het niet, misschien waren er kleine dingen, ik vergeet heel snel wat ik niet leuk vind. De minpunten vergeet ik gelijk!
Wat betekent succes voor jou?
Mijn visie op succes is definitief veranderd ten opzichte van de periode dat ik nog in Roemenië woonde. Toen was succes strikt persoonlijk. Hoe kun je jezelf overstijgen? Wat presteer je, inbegrepen financieel?
Nu houdt succes veel eerder verband met het systeem dat je slaagt om je heen te creëren en de relaties die je hebt. Je hebt succes als dit systeem je meer brengt dat het van je vergt. Je hebt succes wanneer de voldoening die de mensen om je heen geven steeds voelbaarder is.
Hoe sta je ten opzichte van de Roemeense gemeenschap in Nederland?
Ik voel me erg verbonden met de gemeenschap. Het grote aantal mensen dat op een soortgelijke manier denkt als ik maakt dat ik veel vertrouwen heb in de gemeenschap en in de manier waarop deze in de toekomst zal groeien en zich zal ontwikkelen. Dus ja, de gemeenschap staat me heel nauw aan het hart. En er bestaat een gemeenschap in de ware zin van het woord. Ik heb in de afgelopen jaren gezien hoe mensen elkaar helpen, hoe de Roemenen zich inzetten voor vrijwilligerswerk, hoe ze elkaar willen leren kennen Zeker, het is een gemeenschap die zich aan het ontwikkelen is, er zal enige tijd overheen gaan voordat we zullen kunnen zeggen dat het een sterke gemeenschap is.
We kijken ook naar andere gemeenschappen om ons heen, die langer teruggaan dan de onze in dit land, en dan zien we dat de manier waarop wij ons hebben ons ontwikkeld helemaal niet slecht is. We combineren heel goed de beide culturen, de Roemeense en de Nederlandse.
Je bent een van de mensen die zich op deze weg hebben gewaagd, de weg van het vormen van een gemeenschap. Hoe bevalt dat?
Het is fascinerend, in de zin dat je iedere dag iets nieuws ontdekt dat je leuk vindt. Zeker, het is niet altijd gemakkelijk, niet alles is even rooskleurig, wij zijn geen gemeenschap waarmee het eenvoudig te werken is, er zijn veel dingen die beter kunnen, maar ik ben van mening dat niets eenvoudig is. Er bestaat geen weg met alleen maar groene stoplichten. Soms kom je een rood licht tegen, dan moet je stoppen, maar deze momenten van stilstand helpen ons, ze dwingen ons erover na te denken op we wel of niet op de goede weg zijn, of we werkelijk voldoen aan de behoeften van de mensen om ons heen.
Wat voor advies zou je hebben voor een Roemeen die nu vanuit Roemenië naar Nederlands zou willen vertrekken?
Zich heel goed voor te bereiden, zich te documenteren, zodat hij snapt hoe de Nederlandse samenleving in elkaar zit. Te begrijpen dat het één ding is om toerist te zijn in dit land en iets heel anders om hier te wonen, dat er ook negatieve aspecten zijn. Als je goed bent voorbereid, zal het veel gemakkelijker verlopen.
Interview door Claudia Marcu
vertaling door Jan Willem Bos
foto’s © Oana Bardan en Dana Marin
Portret foto: Cristian Călin – www.cristiancalin.video
